Oley! İkiz Bebek Bekliyorum
Yazar : Layza OVADYA, Uzman Psikolog – Oyun ve EMDR Terapisti
Her ebeveyn bir sanatçıysa, ikiz ebeveyni de tutkulu bir sanatçı. Neden mi tutkulu? Yola çıkıldığı zaman, ailede ikiz bebeklerin bulunmasıyla veya infertilite tedavisiyle çoğul gebelik bir sürpriz olmaktan çıkıp, beklenti haline dönüşüyor. Bu sefer seçim, bir yere kadar, size ait olduğundan tutku ikiyle çarpılıyor, üzerine heyecan, kaygı ve mutluluk da eklenince duygu fırtınası yaşanıyor…
Anne-baba olmak, hele ikiz anne-babası olmak mucizevi bir olay. Albert Einstein der ki, ‘hayatı yaşamanın iki yolu vardır: Biri hiçbir şeyin mucize olmadığını düşünmek, diğeri, her şeyin bir mucize olduğunu düşünmek…’ Evet, mucize gibi tılsımlı bir olayla, ikiz ebeveyni olunca doğumdan sonra ikizlerin eve gelmeleriyle sağlıklı seçilmiş, tutkunun gücüyle zorluklar da ikiyle çarpılmak yerine, taktığınız gözlüklere bağlı olarak, ikiye bölünebilir. Gerçekler kişiye göre esnemez, ancak bakış açısı esner. Size müthiş zor gelen bir konuda başka bir ebeveyn sizin kadar zorlanmayabilir veya tam tersi. Buradaki etken, takmayı seçtiğiniz gözlüklerinizin yansıttığı duygular olabilir mi? Sizi bu düşünceyle baş başa bırakıyorum…Farkına vardığınızda sürüklenmekten kurtulup, yön vermeye başladığınızı göreceksiniz.
Çoğu kişi ‘ikiz bekliyorum’ dediğinizde, size acıyarak bakıp, ‘kolay gelsin, işin çok zor’ temennisinde bulunuyor. Niye? Çok mu gerçekçiler, bilinçsizler mi yoksa bunun nasıl bir mucize olduğunun farkında mı değiller? Cevap her ne ise, gerçek olan hamilelik aşamasından başlayarak, ikiz çocuk büyütmeyi gözümüzde abartmadan yola devam edilmeli ki, bebekleriniz de kendini farklı ve ayrıcalıklı hissetmesinler! İkizler eve gelmeden önce yapılan büyük organizasyonla, eve geldiklerinden sonra anne ve baba ve eğer varsa anne-babaya destek olacak kişiler, zamanı planlama konusunda çıraklık dönemini yaşamadan ustalaşmak durumundadırlar. Bu yeteneği de ikiz beklerken iç güdüsel olarak kazanmaya başladığınıza ve doğanın bu gücü bağışladığına inandığınızda, her ebeveyn gibi iniş çıkışlar yaşandığında aşılması da her ebeveynin yaşadığı süreç kadar olur.
Zamanı planlama konusu, bebeklerin beslenme, gaz çıkarma, yıkama, bakım, ilgi göstermenin dışında annenin kendine de zaman ayırmasını içermelidir. Burada babanın ve diğer kişilerin desteği çok önemlidir. Zamanı planlarken göz önünde bulundurulması gereken, size uygunluğu değil de bebeklere uygunluğu olur ise, esneme payını kattığınızda ve programın dışına çıkıldığında yarattığı huzursuzluk, daha başa çıkılabilir bir hal alacaktır.
Doktorlar, zamanını doldurarak, ikiz bebek doğuran annelerin sütünün, stresten uzak durup, bol sıvı alındığında her iki bebeği de beslemeye yetecek kadar geldiği görüşündeler. Eğer süt yetmiyorsa, çocuk doktorunuzla da konuşup mama takviyesi gerekebilmektedir. İlk aylardan itibaren tek bebek ebeveynlerinin de yaptığı gibi gece-gündüz kavramını öğretmek gerekir.Gündüzleri aydınlık bir ortamda bebeklerle konuşularak yapılan alt değiştirme, beslenme, evin dışına çıkma ve hatta gündüz uykusunda dinlenilen gecedekinden farklı bir müzik gibi işlemler; akşamları loş ışıkta yapıldığında ileriye yönelik ebeveynlere zaman kazandıracaktır.
İkizlerde duygusal gelişim en merak edilen konulardan biridir. İkizler arasındaki bağ, daha ana karnındayken başlar ve bu bağ dış dünyada daha da güçlü hale gelir. Fiziksel olarak ayrı beyin ve bedene sahip olan ikizlerin, gelişimlerini tam olarak tamamlayabilmeleri için onların farklı kişilik yönleri vurgulanmalıdır. Bireysel gelişimlerini desteklerken, doğumun ilk günden itibaren hatta ana karnındayken başlamışsanız, onlarla ayrı ayrı konuşarak; sonra da onları mümkünse tek tek besleyerek bireysel ilgi gösterilmelidir. Tek çocuğun yaşadığı anne-baba ilgisinin yoğunluğunu, ikiz çocuklarda da yaşatmak mümkündür. Bebeklikten başlayarak teker teker zaman ayrılmalıdır. Haksızlık duygusuyla hep ikisiyle birden ilgilendiğinizde ne bebekler anne-babayı; ne de anne-baba bebeklerin keyfini tam olarak yaşayabilmekteler ve bu vicdan azabı verimliliği de azaltmaktadır. Bu durumda dörtlü beraberliklerin yanına bazen ikili, bazen üçlü kombinasyonlar (anne ve bir bebek, baba ve diğer bebek, anne ve iki bebek, baba ve iki bebek; tabii diğer destekçiler için de geçerli) da eklenmelidir. Yapılan araştırmalar, ikizlere ayrı deneyimleri yaşatmanın özellikle 18 ay ile 3 yaş arasında önem kazandığını ortaya koymaktadır.
Farklı kıyafetler almak, kıyafetlerini ayrı dolaplara yerleştirmek, birbirine benzemeyen isimler vermek, kendi oyuncaklarının olmasını sağlamak, ikizler yerine sizin ve çevrenin de isimleriyle hitap etmelerini sağlamak, doğumgünü şarkısını iki kere söyleyerek iki ayrı pasta ve hediyeler hazırlamak, aynı çocuğu hep aynı aile büyüğüne bırakmamak, tek olarak da alışverişe veya gezmeye çıkmak, birine kızınca diğerine de kızma zorunluluğu duymamak, tutkulu sanatçılık yolunda dikkate alınmalıdır.
İkiz çocukların yetenekleri ve gelişimleri de birbirinden çok farklı olabilir, tıpkı yaş farkı olan kardeşler gibi! İkiz çocuklar yetiştirmenin özel bir formülü yok, ancak basit bir felsefi destekle; her birey ikiz veya değil ayrı bir insandır. Anne-baba bu felsefeyle yola çıktığında, her ikizin ‘kendisi’ olarak yetişebilmesi için gerekli ortamlar sağlanacaktır. Çevre ve hatta anne-baba benzer bir gelişim bekleyip, ikizleri birbiri ile kıyasladığında gelişimleri olumsuz olarak etkilenecektir. Her bireyin ayrı yetenek ve gelişim özelliklerine sahip olduğu unutulmamalıdır.
Kıskançlık tüm kardeşlerde olduğu gibi ikizlerde de görülür, ve yine tüm kardeş ilişkilerinde konuşulması gerektiği gibi, çocuklarla bu duygu da sözel olarak paylaşılmalı ve ifade edebilir hale getirilmeli, anne ve baba, çocuğa duygularını ifade etmesine fırsat veren bir ortam yaratmalı, endişelerini ve kaygılarını konuşabileceği özel anlar sağlamalıdır. İkizlerin bireysel gelişimlerini desteklemek, bu yönde atılacak en önemli adımlardan biridir. Rekabet ortamı yaratmamak ve bağımsızlaşabilmeleri adına ayrı aktivitelere katılmaları, yetenekleri doğrultusunda ayrı hobilere yönlenmeleri, anne-babanın işini zorlaştıracak olmasına rağmen mümkünse ayrı okul değilse en azından ayrı sınıflarda okumaları, ayrı arkadaşlıklar kurabilmeleri birey olmalarının desteklenmesi açısından gereklidir.
Yaşamınızın mimarı olmak istiyorsanız, tutkulu sanatçılar olarak ‘Oley! İkiz büyütüyorum’ düşüncesiyle yolunuza devam ediniz. Yolunuz açık olsun!